Μενού Κλείσιμο

Πρόγραμμα ου κύκλου

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ

Παύλος Κόντος

Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Πατρών

Η «ελπίδα» συνιστά αναπόσπαστο στοιχείο τής ανθρώπινης εμπειρίας: «οι ελπίδες είναι για τους ζωντανούς, οι πεθαμένοι είναι χωρίς ελπίδες» (Θεόκριτος, Ειδύλλια 4.42). Και ναι μεν η Ιερουσαλήμ εισάγει μια καινοτόμο έννοια αιώνιας ελπίδας, αλλά η ελπίδα (ως πάθος, ως σχέση με το αύριο, ως άρνηση τής απελπισίας, ως αίτημα ατομικό, πολιτικό ή οικουμενικό) είναι οικεία σε όλους, ανεξαρτήτως θρησκείας ή πολιτισμικών συντεταγμένων. Είναι τόσο οικεία –και ταυτόχρονα το δικαίωμα στην ελπίδα τόσο ανθρώπινο– που το φιλοσοφικό ερώτημα «τι είναι η ελπίδα;» φαντάζει περιττό. Αλλά δεν είναι περιττό στο μέτρο που η ίδια η εμπειρία μας καθιστά την απάντησή του αινιγματική: Είναι η ελπίδα συναίσθημα/πάθος (για παράδειγμα, το αντίθετο τού φόβου ή τής απελπισίας) ή ένα είδος γνώσης; Πόσο είναι προσγειωμένη στην πραγματικότητα ή πόσο απελευθερωμένη από τα πραγματικά δεδομένα; Πώς ισορροπεί ανάμεσα στην ορθολογική πρόβλεψη και τη φαντασίωση; Αποτελεί η ελπίδα ένα αγαθό για την ανθρώπινη ζωή και τους στόχους της ή μια παγίδα αδράνειας και ματαιώσεων; Η ριζική ελπίδα είναι ενικού ή πληθυντικού αριθμού; Πραγματώνεται μέσα στον κόσμο και Στην ιστορία ή ανάγεται σε κάτι πέρα από εμάς; μπορούμε να μάθουμε να ελπίζουμε σωστά;
Η ελπίδα είναι ένα αντικείμενο που διεκδικούν η φιλοσοφία, η θεολογία, η ψυχολογία και οι πολιτικές επιστήμες. Κατεξοχήν επιστήμη τής ελπίδας θα αποδειχθεί εκείνη που γνωρίζει τι σημαίνει να είμαστε πράγματι ζωντανοί.

1. Πέμπτη

Ελπίδες και δάκρυα
Ο ρεαλισμός τής ελπίδας στον Θουκυδίδη

2. Πέμπτη

Ελπίδα χωρίς ντροπή
Η θεολογία τής ελπίδας από τον Απόστολο Παύλο στον Tarkovsky

3. Πέμπτη

Η ελπίδα (πρέπει να) έρχεται αργά
Ο ορθολογισμός τής ελπίδας στον Kant

4. Πέμπτη

Ενώνοντας ελπίδες
Η πολιτική τής ελπίδας από τον Bloch στη Μόρια

5. Πέμπτη

Η ελπίδα ως κατόρθωμα
Για μια σύγχρονη ηθική τής ελπίδας (ή ο Αριστοτέλης για το μέλλον)

ος κύκλος

Άλλες ενότητες του κύκλου

Παύλος Κόντος


Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Πατρών

 

Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Έχει τιμηθεί με διεθνείς διακρίσεις, όπως The W.J. Bouwsma Fellow at the National Humanities Center (2017-2018). Το δημοσιευμένο έργο του περιλαμβάνει (ενδεικτικά): Aristotle’s Moral Realism Reconsidered (Routledge: 2013), L’action morale chez Aristote (Presses Universitaires de France: 2002), D’une phénoménologie de la perception chez Heidegger (Kluwer: 1996). Έχει επιμεληθεί (ενδεικτικά): Evil in Aristotle (Cambridge University Press: 2018), Phenomenology and the Primacy of the Political (Springer: 2017), Gadamer et les Grecs (Vrin: 2005). Τελευταίο βιβλίο του στα Ελληνικά: Τα δύο ευ της ευτυχίας (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: 2018).